زردی و تشنج در نوزادان - وبلاگ شن

به گزارش وبلاگ شن، زردی از مسائل مهمی است که ممکن است برخی نوزادان بدان دچار شوند. البته گاهی دلیل زردی، افزایش گلبول های قرمز یا حساسیت به شیر مادر است که طبیعی تلقی می گردد. این نوع از زردی، شدید نیست و زود رفع می گردد

نویسنده: دکتر فرهاد شاملو

اگر نوزادی دچار زردی گردد، سیستم عصبی-روانی او چه آسیبی خواهد دید؟

زردی از مسائل مهمی است که ممکن است برخی نوزادان بدان دچار شوند. البته گاهی دلیل زردی، افزایش گلبول های قرمز یا حساسیت به شیر مادر است که طبیعی تلقی می گردد. این نوع از زردی، شدید نیست و زود رفع می گردد و نیازی هم به درمان ندارد. ولی در هر حال وقتی نوزادی به زردی دچار می گردد حتماً باید به پزشک مراجعه کرد؛ زیرا گاهی زردی می تواند ناشی از یک بیماری مهم باشد و عوارض خطرناکی برای نوزاد داشته باشد.

ناسازگاری خونی، عفونت و سایر بیماری ها هم می توانند عامل زردی باشند. اگر زردی از همان روز اول تولد ایجاد شده باشد، لزوماً بیمارگونه است؛ زیرا زردی های طبیعی هیچ وقت در روز اول تولد به وجود نمی آیند. اگر نوزادی تا دو هفته اول زردی نداشته باشد و بعداً زرد گردد، باز هم باید به بیماری های مهم ظنین شد. زردی های بیمارگونه گاهی با کم خونی و بزرگی کبد و طحال هم همراهند.

بیلی روبین خون این نوزادان افزایش می یابد که ممکن است در سلول های مغزی رسوب کند و موجب خواب آلودگی، شلی عضلات، تحریک پذیری، اشکال در شیر خوردن، گریه گوش خراش، استفراغ و تب و تشنج و احیاناً مرگ گردد. این نوزادان اگر جان سالم به در ببرند، محتمل است دچار کری، فلج مغزی و عقب ماندگی ذهنی شوند. درمان سریع و به موقع زردی از این عوارض جلوگیری خواهد نمود.

تشنج دوران نوزادی چه عواقبی دارد؟

تشخیص تشنج نوزادان گاهی مشکل است. حرکات بدن که در تشنج بزرگسالان مشاهده می گردد، در نوزادان کم تر است. ممکن است فقط سفت شدن بدن یا لرزش انگشتان یا گوشه لب قابل رؤیت باشد. تشنج نوزاد علامتی نگران نماینده برای والدین است. گاهی نگرانی آن ها بی مورد است و در واقع کودک تشنج ننموده است. به اسم مثال ممکن است نوزادی به دلیل سرما یا عوامل دیگر فقط بدنش را بلرزاند و تشنج نداشته باشد. در این موارد با در آغوش گرفتن یا گرفتن اندام ها می توان این لرزش را متوقف کرد. ولی نوزادی که تشنج نموده باشد، حتی اگر اندامش را محکم بگیریم، باز هم از لرزش باز نخواهد ایستاد.

معمولاً در تشنج واقعی، پلک ها باز و چشم ها به بالا و خارج منحرف می شوند. گاهی هم نوزاد به اصطلاح ریسه می رود ولی تشنج نمی نماید. در ریسه رفتن، کودک متعاقب آن که چیزی را به زور از دستش بگیرند و با خواسته اش مخالفت نمایند، سفید یا کبود می گردد و چندین ثانیه نفسش حبس می گردد که این هم با تشنج فرق دارد و در پی خشم شدید کودک رخ می دهد. در هر حال در همه مواردی که خانواده مشکوک به تشنج و نگران شوند، باید کودک را نزد پزشک ببرند. معاینه به وسیله پزشک و احیاناً گرفتن نوار مغزی، تشخیص را میسر خواهد نمود.

گاهی تشنج گذراست و بعدها هم تکرار نخواهد شد؛ مثل تشنج های همراه با تب که برخی بچه ها فقط در تب های شدید دچارش می شوند و هیچ وقت دیگر تشنج نخواهند کرد. به مرور و با بزرگ تر شدن هم حتی اگر تب هم نمایند، دیگر تشنج نمی نمایند. والدین این بچه ها باید مراقب بیمارشدن آن ها باشند و در صورتی که تب کردند، با تب بر و پاشویه کردن، درجه حرارت بدن شان را پایین آورند تا تشنج رخ ندهد. البته در این موارد هم مراجعه به پزشک لازم است.

نوزادی که بدون تب هم تشنج می نماید، ممکن است دچار بیماری مهمی باشد. البته گاهی کمبود کلسیم یا مواد دیگر عامل تشنج اند که به سهولت درمان می شوند ولی گاهی ممکن است دلیل بیماری صرع باشد. چنین کودکی باید چند سال دارو مصرف نماید تا بهبود یابد. در مواردی هم موضوع بیماری مغزی در میان است. تشنج های درمان نشده و مواردی که با اختلالات مغزی همراهند، عوارض متعددی در پی خواهند داشت که عقب ماندگی ذهنی می تواند یکی از آن ها باشد.

منبع مقاله :

شاملو، فرهاد(1388)، زندگی روانی کودک تا یک سالگی (کودک شیرخوار خود را بشناسیم)، تهران: نشر قطره، چاپ اول

منبع: راسخون