سفر به زیر خط فقر، هر ماه 333 هزار نفر! - وبلاگ شن

خبرنگاران- گزارش های رسمی از شرایط عایدی هزینه های خانوارها طی سال 99 نشان می دهد: هزینه زندگی شهرنشینان از سال 95 تا 99 به طور میانه 119 درصد رشد نموده است.

گزارش های رسمی و مقایسه اعداد و ارقام عایدی و هزینه خانوارهای منطقه ها روستایی و شهری نشان می دهد که فاصله طبقاتی در روستاها بیشتر از شهرهاست. با استناد به گزارش های سالانه عایدی هزینه خانوارها که هر ساله به وسیله مرکز آمار منتشر می گردد، میانه عایدی کل یک خانواده شهری که در دهک دهم هزینه ای قرار گرفته است در سال 95 حدود 6.67 برابر خانواده شهری دهک اول بود. این رقم در سال 99 به 6.47 کاهش یافت. به نظر می رسد مهم ترین علت این کاهش، شیوع کرونا و تعطیلی بسیاری از کسب وکارها در شهرهای بزرگ همزمان با تشدید محدودیت ها برای مقابله با کرونا بوده باشد. این در حالی است که کاهش نسبت میانه عایدی دهک دهم به اول برای خانوارهای روستایی حتی با شیوع کرونا افزایش یافته بود؛ این نسبت در سال 95 حدود 7.16 بود که در سال 99 به 7.67 رسید. بدین معنا که افراد حاضر در دهک دهم هزینه ای 7.76 برابر افراد حاضر در دهک اول عایدی دارند. از سوی دیگر نسبت هزینه های میانه دهک دهم به دهک اول نیز نشان می دهد که هزینه دهک دهم هزینه ای در روستاها در سال 99 به 18 برابر دهک اول هزینه ای رسید. این نسبت برای شهرها 12.2 بود. آنچه در گزارش های مربوط به عایدی و هزینه ها می توان مشاهده کرد، برتری هزینه ها نسبت به عایدیهاست. به گونه ای است که به تعداد افراد زیر خط فقر اضافه نموده است. به گزارش وبلاگ شن به نقل از روزنامه اعتماد، بر اساس داده های وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی در سال 98حدود 26 میلیون ایرانی زیر خط فقر بودند که پیش بینی شده بود این تعداد در سال 99 به 30 میلیون نفر رسیده باشد. یعنی طی یک سال 4 میلیون نفر زیر خط فقر مطلق رفته اند؛ ماهی 333 هزار و 300 نفر. طی سال های 95 تا 99 اندازه افزایش میانه عایدی خانوارهای شهری 135.3 درصد و برای خانوارهای روستایی نیز 137.4 درصد بود؛ به گونه ای که میانه عایدی خانوارهای شهری به 74.6 میلیون تومان و خانوارهای روستایی نیز به 42 میلیون تومان رسید. در این بازه زمانی فرایند هزینه ها نیز افزایشی بوده و از میانه 28.4 میلیون تومان در سال 95 به 62.2 میلیون تومان در سال 99 برای خانوار شهری و 15.7 میلیون تومان به 34 میلیون تومان برای خانوارهای روستایی در همین بازه رسید. به بیان دیگر هر فردی که در شهر زندگی می نماید طی این 5 سال و به طور میانه 119 درصد به هزینه هایش اضافه شده. این رقم برای خانوارهای روستایی 116.5 درصد بود. به بیان دیگر هر خانواده شهری (به طور میانه) شاهد افزایش 24 درصدی هزینه هایش در هر سال نسبت به سال قبل بوده است. بدین معنا که برای خرید هر سبد مشخصی از کالا و خدمات در یک سال باید حدود 24 درصد هزینه بیشتری پرداخت کند. این در حالی است که عایدیها تنها یک بار در سال افزایش می یابد و در صورت بالا رفتن های چند باره قیمت اقلام خوراکی و غیر خوراکی افراد زمان زیادی برای تطبیق با آن ندارد. چرا که نمی توانند به سرعت قدرت خرید از دست رفته شان را جبران نمایند. بنابراین اندازه خریدشان از کالاها را کاهش می دهند. این امر در شرایطی که به گواه گزارش پایش فقر سال 99 وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی تا سال 98 حدود 26 میلیون نفر زیر خط فقر بودند و به نظر می رسد در سال99 این رقم به 30 میلیون نفر رسیده، افزایش عایدی تنها نمی تواند افراد را از ورطه فقر نجات دهد. بنابراین صرف افزایش عایدیها (بیشتر یا کمتر از تورم) تاثیر زیادی بر کاهش فقر ندارد. به خصوص آنکه متغیرهای پولی مانند نقدینگی و پایه پولی مرزهای هشدار را رد نموده اند.

عایدی سالانه شهری ها بین 74 تا 174 میلیون تومان

داده های عایدی خانوارهای شهری نشان می دهد که بازه میانه عایدی هر دهک در سال 99 نسبت به سال 95 افزایشی بوده است؛ بازه میانه عایدیی دهک های اول تا دهم در سال 95 بین 11 تا 73 میلیون تومان بود که در سال 99 به 26.8 تا 173.5 میلیون تومان افزایش یافت. به بیان دیگر عایدی دهک اول هزینه ای در این 5 سال 143 درصد و تغییرات میانه عایدی دهک دهم نیز 137.6 درصد بوده است. با وجود اینکه افزایش عایدی افراد آسیب پذیر جامعه بیشتر از افراد ثروتمندتر بوده اما سهم عایدیی دهک اول از کل عایدی جامعه در سال 99 تنها دو درصد و سهم دهک دهم نیز 31.4 درصد اعلام شده بود. این امر نشان می دهد با وجود سیاست های حمایتی از دهک اول همچنان فاصله عایدیی این دهک با خط فقر بسیار زیاد است و چه بسا بیشتر هم گردد. گواه این را نیز می توان در بالا رفتن ضریب جینی به رغم افزایش چتر حمایتی از اقشار آسیب پذیر و اعطای انواع یارانه های نقدی و غیر نقدی به آنها مشاهده کرد. به همین علت بهبود شرایط با تداوم فرایند فعلی تورم کار دشواری به نظر می رسد. مخصوصا اگر تورم خوراکی ها رو به افزایش باشد. باتوجه به اینکه عایدیهای قیدشده در گزارش های رسمی به صورت میانه درنظر گرفته می گردد اما حاوی نکات عجیب و البته غم انگیزی است؛ عایدی دهک اول عایدیی در سال 99، 26.8 میلیون تومان اعلام شد که ماهانه حدود دو میلیون و 230 هزار تومان بوده است. این رقم آن هم در شرایطی که در خاتمه سال گذشته نرخ تورم نقطه ای خوراکی ها و آشامیدنی ها حدود 66.6 درصد بود، بسیار نگران نماینده است. در واقع خانوارهای دهک اول هزینه ای مجبور بودند عایدی میانه ماهانه دو میلیون و 230 هزار تومانی خود را بین نیازهای خوراکی و غیر خوراکی تقسیم نمایند. میانه هزینه های دهک اول در سال گذشته 14.2 میلیون تومان در سال و یک میلیون و 200 هزار تومان در ماه اعلام شده بود. البته که همین مقدار هزینه نیز متغیر بوده. چرا که قیمت ها تغییرات زیادی داشته اند و از این رو به نظر می رسد پوشش عایدی خانوارها نسبت به هزینه های شان در سال گذشته به کمترین حد خود رسیده باشد. اگرچه این تنها اثر بالا رفتن قیمت ها و کاهش پوشش عایدیها نیست. با استناد به گزارش وزارت کار، رفاه و تامین اجتماعی در سال 98 حدود 26 میلیون نفر زیر خط فقر مطلق زندگی می کردند که با در نظر گرفتن پیش بینی ها به 30 میلیون نفر در سال 99 رسید. به بیان دیگر ماهانه 333 هزار و 300 نفر در سال گذشته به زیر خط فقر رفته اند. این آمار بسیار تکان دهنده است.

عایدی روستاییان در سال 99 بین 11.4 تا 88 میلیون تومان

عایدی روستاییان در بازه سال های 95 تا 99 افزایشی 137 درصدی داشته و از 17.68 میلیون تومان به 42 میلیون تومان رسیده است. میانه عایدی یک خانوار روستایی که در دهک دهم حضور دارد به میانه عایدی یک خانوار روستایی در دهک اول در سال 95 حدود 7.16 بود که در سال گذشته به 7.67 رسید. بدین معنا که هر خانواده حاضر در دهک دهم 7.67 برابر یک خانواده دهک اول عایدی دارد.

نکته ای که باید به آن توجه کرد عایدی 11.4 میلیون تومانی دهک اول در روستاهاست؛ به گونه ای که خانوارهای این دهک ماهی کمتر از 950 هزار تومان عایدی دارند. از سوی دیگر تغییرات در بخش هزینه ای در این سال ها چشمگیر بوده است؛ میانه عایدیها افزایشی 116 درصدی داشته است. در این سال ها نسبت میانه هزینه یک خانوار روستایی حاضر در دهک دهم نسبت به یک خانوار روستایی دهک اول از حدود 12 به 18 افزایش داشته؛ بدین معنا که یک خانواده حاضر در دهک دهم 18 برابر یک خانواده آسیب پذیر هزینه داشته است. نکته دیگر در مورد خانوارهای روستایی در سال 99، بازه هزینه ای آنهاست؛ بین 5.2 میلیون تومان تا 94.2 میلیون تومان. به بیان دیگر خانواده های آسیب پذیر دهک اول در ماه کمتر از 450 هزار تومان هزینه می نمایند.